DENİZ KAPLUMBAĞALARINA UMUT OL!

Deniz kaplumbağaları, ekolojik ve kültürel değerleri nedeniyle deniz ve kıyı koruma çalışmalarının elçileri. 

Dünyanın en yaşlı denizcileri deniz kaplumbağaları yaklaşık 110 milyon yıldır dünyamızda yaşıyor. Ülkemiz, yaşamlarının büyük kısmını kıtalararası denizlerde geçiren yeşil deniz kaplumbağası (Chelonia mydas) ve iri başlı deniz kaplumbağası (Caretta caretta) olarak adlandırılan türlerinin Akdeniz’deki en önemli yuvalama alanları arasında yer alıyor.

Mersin, Adana ve Hatay kıyıları, yeşil deniz kaplumbağaları için kritik yuvalama kumsalları.

Doğal Hayatı Koruma Vakfı ( WWF-Türkiye ) olarak, Doğa Koruma ve Milli Parklar 7. Bölge Müdürlüğü iş birliğiyle, tehlike altındaki yeşil deniz kaplumbağalarının önemli yuvalama alanlarından biri olan Adana Akyatan Kumsalı’nda yürüttüğümüz izleme, koruma ve farkındalık çalışmalarımız 2006 yılından bu yana aralıksız devam ediyor.

Her yıl 1 Haziran – 15 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirdiğimiz saha çalışmalarıyla, bugüne dek 270.000 yavruyu güvenli bir şekilde denize ulaştırdık. Dişi yeşil deniz kaplumbağaları, haziran ve temmuz aylarında, geceleri kumsala çıkarak yumurtalarını bırakıyor. Bir zamanlar dünyaya gözlerini açtıkları bu kumsala, yaşam döngülerini sürdürmek üzere yaklaşık 15 ila 20 yıl sonra geri dönüyor. Türkiye’nin en uzun soluklu deniz kaplumbağası koruma programlarından biri haline gelen bu çalışma ikinci nesil annelerle taçlandı.

DENİZ KAPLUMBAĞALARI NEDEN ÖNEMLI?

Deniz Kaplumbağaları deniz çayırlarını biçerek sağlıklı büyümelerini destekler; bu da denizlerin oksijen üretimine ve karbon depolamasına katkı sağlar. Kumsallara yuva yaptıklarında, yumurta kabukları gibi geride bıraktıkları besin maddeleri, kumun verimliliğini artırarak kıyı ekosistemlerini destekler. Denizlerdeki besin zincirinin dengelenmesine yardımcı olurken bu sayede deniz ekosisteminin sağlıklı kalmasını sağlar. Ancak;

• Kıyı yapılaşması ve kumsal arkasındaki yapay ışıklar, yavruların yönünü şaşırmasına ve ölmesine neden olabilir.
• Kıyıya atılmış plastik şişeler, poşetler ve diğer çöpler, yavruların denize ulaşmasını zorlaştırabilir.
• Plastik atıklar ayrıca ışığı yansıtarak yavruların deniz yerine karaya, yollara veya yerleşim yerlerine (yönelmesine) neden olabilir.
• Sahillerdeki ip, ağ parçaları ve benzeri atıklar, yavruların vücutlarına dolanarak onların hareket kabiliyetini kısıtlayabilir, hatta tamamen engelleyebilir.
• Deniz kaplumbağaları için bir diğer tehdit de iklim değişikliği. Yuvanın bulunduğu noktadaki kum sıcaklığının 30°C’nin üzerine çıkması, yavrular arasında dişi oranının artmasına ve popülasyon dengesinin bozulmasına yol açabilir. Ayrıca deniz seviyesinin yükselmesi, kıyıdaki yuvaların sular altında kalma riskini artırabilir.

Tüm bu riskleri azaltmak için 20 yıldır gerçekleştirdiğimiz çalışmalar güzel sonuçlar  veriyor. Akdeniz'de yeşil deniz kaplumbağalarının yuva sayılarında artış gözlemleniyor. IUCN (Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği)’nin 2023 sonunda paylaştığı tehlike altındaki türlerle ilgili güncel değerlendirme sonuçlarına göre Yeşil deniz kaplumbağası (Chelonia mydas) Akdeniz Alt Popülasyonu  “Kritik tehlikede (CR) statüsünden, Tehdide yakın (NT) statüsü”ne alındı.

Bu başarı, doğa korumanın sabır, kararlılık ve güçlü iş birlikleriyle mümkün olduğunun güçlü bir kanıtı. Bilim, iş birliği ve kararlılıkla, 20 yıldır Akyatan’da bu eşsiz döngüyü koruyoruz. Fakat daha çok işimiz var. Yapmamız gereken,  türleri ve yaşam alanlarını korumak. Gelecek nesillere yaşayan bir dünya bırakabilmek bizim elimizde.

BU EŞSİZ CANLILARIN YAŞAMLARINA
UMUT OLMAK İÇİN SEN DE ARAMIZA KATIL.